ساخت صابون عسلی با فرایند سرد
صابون با «فرایند سرد» با ترکیبی از اسیدهای چرب و سدیم هیدروکسید (lye) ساخته میشود. اسیدهای چرب هر روغنی میتواند باشد. از روغن چربی گاو، پالم، تا روغن بادام زمینی، سویا یا زیتون میتواند باشد. ترکیبهای این دستورالعمل طبق میل شما بی پایان است.
ساخت صابون به روش سرد ترکیبی از هنر و علم است. ساخت صابون از نوع جامد به اینگونه است که سهم مشخصی از سدیم هیدروکسید، آب و اسید چرب لازم است تا واکنش شیمیایی به نام saponifaction (فرایندی در صابون سازی) رخ دهد. در طول این فرایند، روغنها و سدیم هیدروکسید تبدیل به صابون میشود که این پروسه حدود 6 هفته طول میکشد.
مراقبتهای ویژه در ساخت صابون به روش سرد
ساخت صابون به روش سرد نیازمند سدیم هیدروکسید و ابزار محافظ مانند دستکش و عینک محافظ است. صابونی که با فرایند سرد حاصل میشود به دلیل سفت بودن ویژگی ماندگاریاش معروف است. بسته به روغنهایی که استفاده شده باشد قالب صابون شما میتواند خوب کف کند (روغن نارگیل خاصیت کف کنندگی خوبی دارد)، یا کف خفیفی داشته باشد (روغن زیتون به دلیل ویژگی نرم کنندگیاش معروف است) یا خیلی مرطوب کننده باشد (به کمک روغنهایی مانند کره شی، کاکائو یا روغن شاهدانه).
نقش عسل طبیعی در صابون
اضافه کردن عسل به ساخت صابون در فرایند سردمواد اولیه متنوعی برای تهیه صابون دستساز وجود دارد. روغنها، رنگها، افزودنیها و روغنهای معطر قالب عالی مورد نظر شما را بوجود میآورد. عسل یکی از افزودنیهای محبوب برای تهیه صابون خانگی به روش سرد است. عسل ویژگیهای متنوعی دارد که آن را تبدیل به مادهای محبوب در مراقبتهای پوستی نموده است. بخصوص اینکه عسل یک رطوبتگیر طبیعی است، به این معنا که رطوبت هوا را به خود جذب میکند. این خاصیت برای پوست عالی است چراکه رطوبت پوست را متعادل نگه میدارد. همچنین عسل حاوی آنتی اکسیدان و قندهای طبیعی است که میتواند کف کردن صابون در فرایند سرد را افزایش دهد. پیشنهاد میکنیم مقاله «خواص عسل طبیعی برای پوست» را بخوانید.
چرا کار با عسل ممکن است سخت باشد؟
در حالی که عسل مزایای زیادی برای صابون و مراقبت از پوست دارد کار با آن میتواند کمی گمراه کننده باشد. اضافه کردن عسل به صابون فرایند سرد به این معاناست که شما قند بیشتری به آن اضافه کردهاید. قند منجر به افزایش دمای صابون میشود. اتفاق مشابهی زمانی که از شیر، آب میوه و پورهها استفاده کنید به دلیل برخورداری از قند طبیعی رخ میدهد. زمانی که دمای صابون پس از ریخته شدن در قالب افزایش میابد به آن فاز ژل شدن میگویند. فاز ژل شدن در فرایند ساخت صابون سرد به مرحلهای از صابون سازی اطلاق میشود که صابون گرم، ژلاتینی و دمای آن تا 82 درجه سانتیگراد میرسد.
در بسیاری از موارد فاز ژل شدن چیز خوبی است. نتیجه آن میتواند روشنتر شدن رنگ و ظاهر درخشیده صابون باشد. اما وقتی صابونی میسازید که حاوی قند اضافهای مانند عسل است احتمالا میخواهید که از فاز ژل شدن اجتناب کنید. قند مازاد میتواند فاز ژلی بسیار داغی را ایجاد کند. فاز ژلی داغ میتواند تَرکهایی در صابون ایجاد کند و یا نوعی خاصیت کاراملی به آن بدهد که منجر به تیره شدن رنگ داخل صابون میشود. اگر چنین اتفاقی افتاد صابون شما هنوز هم برای استفاده عالی است فقط ممکن است رنگی که شما میخواهید حاصل نشود.
در برخی موارد ترکیب قند با دمای بسیار بالا میتواند منجر به آتشفشان صابون شود. اتفاق مشابهی در استفاده از شیر نارگیل نیز افتاده است.
چقدر عسل در صابون استفاده کنیم؟
بطور کلی از 1 قاشق چایخوری عسل به ازاء هر 450 گرم صابون استفاده کنید. قطعا میتوانید مقدار بیشتری استفاده کنید اما به خاطر داشته باشید هرچه عسل بیشتری بریزید صابون داغتری خواهید داشت. برخی از افراد عسل را مستقیما در مواد صابون میریزند. برخی دیگر ترجیح میدهند عسل را در مقداری آب رقیق میکنند و سپس آن را در روند کار اضافه میکنند. اگر تا بحال از عسل در ساخت صابون استفاده نکردهاید پیشنهاد میکنیم از طرح سادهای برای صابون خود استفاده کنید. چراکه عسل منجر به تسریع بستن صابون و ضخامت آن میشود که این اتفاق اعمال طرحهای چرخشی پیچیده در صابون را دشوار میکند.
وقتی از عسل در صابون فرایند سرد استفاده میکنید توصیه میکنیم دما را پایین نگه دارید. این کار از داغ شدن و کاراملی شدن عسل جلوگیری میکند. بسیاری از صابونسازان از روغنها و قلیاب صابونپزی در دمای 38 تا 48 درجه سانتیگراد استفاده میکنند. وقتی در این دستور ساخت عسل اضافه میکنید بهتر است دمای محیط را حدود 38 درجه نگه دارید. هرچه عسل بیشتری ریختید دما را خنکتر نگه دارید. سپس برای اجتناب از ورود به فاز ژل شدن قالب را بلافاصله پس از ریختن صابون در آن حداقل به مدت 3 ساعت تا حداکثر یک شب در فریزر بگذارید. گاهی اوقات یخچال آنقدر خنک نیست که در این کار به شما کمک کند پس بهتر است از فریزر استفاده کنید.
تاثیر عسل در تهیه صابون
برای اینکه تاثیر عسل در فرایند صابونسازی را به شما نشان دهیم مواد صابون را به دو دسته تقسیم کردیم. یکی را در فریزر و دیگری را در دمای اتاق گذاشتیم. ما از دو قاشق چایخوری عسل طبیعی به ازاء هر 500 گرم استفاده کردیم. این مقدار بیشتر از آن چیزی بود که ما به شما توصیه کردیم. این مقدار عسل باعث شد صابون به شدت داغ شود. تصویر سمت چپ صابونی را نشان میدهد که در دمای محیط بوده و به شدت داغ شده است و صابون سمت راست در فریزر گذاشته شده است. صابونی که در فریزر بوده هم تقریبا داغ شده و بطور ناقص وارد فاز ژلی شده است. در ادامه دستور ساخت این صابون را بخوانید.
آیا میدانید سفیدانه کلی مطالب جالب در مورد تهیه کرم دست و صورت با عسل و همچنین تهیه لوسیون عسلی گردآوری کرده است؟ میتوانید برای مطالعه روی لینک کلیک کنید.