یکی از خوراکیهای لذت بخش، مصرف عسل با موم طبیعی است. نزدیک شدن به اصالتِ عسل و برش زدن مومِ تازه بافته شده همراه با بوی مطبوع و القاء حس طبیعی بودن به واسطه حفرههای شش ضلعی، یک دست و ظریف، اشتهای هر کسی را برمیانگیزد. با خرید موم عسل سفیدانه به اصالت طبیعت را از نزدیک درک میکنید.
قبل از خرید موم عسل باید بدانید:
نحوه تولید موم توسط زنبور
موم زنبور از کلنی زنبورهای عسل و یا سایر زنبورها بدست میآید. زنبورها، عسل را تبدیل به موم میکنند. و اینکار را با 4 جفت غده مومی که زیر شکمشان دارند، که سه جفتش فعال است، انجام میدهند. زنبورها با موم تولید شده سلولها و شانها را میسازند؛ در این سلولها عسل و گرده ذخیره میکنند؛ و ملکه زنبورها از این سلولهای مومی که شش ضلعی هستند برای تخمریزی استفاده میکند.
زنبورها برای تولید موم 8 برابر بیشتر عسل میخورند و 242 هزار کیلومتر پرواز میکنند تا 450 گرم موم درست کنند.
عوامل موثر در ساخت موم توسط زنبور
تولید موم و ساخت شانها توسط زنبورها به عوامل زیر وابسته است:
- جریان شهد: هرچه شهد بیشتری وجود داشته باشد، موم بیشتری برای ذخیره عسل نیاز خواهند داشت.
- میزان تخم گذاری: هرچه میزان تخم گذاری ملکه بیشتر باشد، موم بیشتری برای این منظور مورد نیاز است.
- حضور ملکه: فقط کلنیهایی که ملکه داشته باشند موم میسازند.
- دما: دمای بالای 15 درجه سانتیگراد دمای مطلوبی برای شروع فعالیت موم سازی است.
انواع موم قابل عرضه در بازار
- عسل با موم طبیعی به عنوان خوراکی
- موم بصورت پولکی در دو رنگ سفید و زرد برای کاربردهای آرایشی و بهداشتی
- بلوکهای موم جهت استفادههای عمده، مانند ساخت موم آجدار و یا ساخت شمع
- ورقههای موم آجدار جهت استفاده زنبورداران در کندو
کاربردهای موم زنبور در صنایع مختلف
- در صنعت دارو از موم زنبور برای کاهش کلسترول و درد استفاده میشود. همچنین برای کاهش التهابات، بهبود زخمها، درمان اسهال و سکسکه استفاده میشود.
- در صنعت غذا و نوشیدنی از موم سفید یا موم کاملا طبیعی (موم زرد را با الکل تغییر رنگ میدهند) برای سفت شدن غذا استفاده میشود.
- در صنایع تولیدی از موم زنبور سفید و زرد به عنوان ضخیم کننده، امولوسیون و ماده سفت کننده در صنعت آرایشی و بهداشتی استفاده میشود.
- از موم کاملا طبیعی زنبور به عنوان ماده معطر کننده در صابون و ادکلون نیز استفاده میشود.
تفاوت عسل طبیعی و موم
- عسل طبیعی به طور کامل جذب بدن شده و چیزی از آن دفع نمیشود. اما در مورد موم برعکس است. موم برای بدن قابل جذب نیست و تقریباً به طور کامل دفع میشود.
- عسلهای طبیعی خواص گوناگونی دارند. اما موم طبیعی، به دلیل ساختار فیزیکی و شیمیاییاش و عدم جذب در گوارش خواص محدودتری دارد.
- از طرف دیگر زنبورعسل برای تولید یک واحد موم باید حدود 8 واحد عسل مصرف کند. در نتیجه بدست آوردن موم برای زنبوردار گران تمام میشود، در حالیکه زنبورداران این تفاوت قیمت را بین عسل و موم عسل لحاظ نمیکنند.
بنابراین زنبورداران بهترین متقاضیان موم بحساب میآیند. چون میتوانند موم ساخته شده توسط زنبورها را مجددا در اختیارشان قرار دهند. بدین ترتیب زنبورها وقت کمتری برای ساخت مجدد موم میگذارند و بیشتر انرژی خود را به تولید عسل اختصاص میدهند.
تشخیص موم طبیعی از تقلبی
کنترل کیفیت موم زنبور نیازمند دانش و تجربه خاص و بسیار زیادی است. آزمایشگاه سرالایز (Ceralyse) در شهر برمنِ آلمان، تنها آزمایشگاه در دنیا است که در آنالیز تعیین کیفیت موم طبیعی زنبور و تشخیص تقلب تخصص دارد. در ادامه به شما کمک میکنیم در تشخیص موم طبیعی تخصص بیشتری پیدا کنید.
ویژگیهای موم طبیعی
ساختار شیمیایی و ویژگیهای فیزیکی موم که در تشخیص موم طبیعی کمک میکنند به شرح زیر است:
موم عسل چه رنگی باید باشد؟
موم های تازه بافته شده به رنگ سفید هستند. مخلوط شدن روغن گرده گل در موم، آن را از رنگ سفید به رنگ زرد تا قهوهای تبدیل میکند. با خرید موم عسل، شما رنگ زرد موم را مشاهده میکنید. موم زنبور بصورت خام (بدون عسل و برای کاربردهای غیر از خوردن) معمولا در رنگهای سفید و زرد عرضه میشود. موم زرد از کندو خارج شده، ولی موم سفید از موم زرد حاصل شده است. بعبارتی موم زرد را با روشهایی به موم سفید تبدیل میکنند تا به رنگ دلخواه شرکتهای آرایشی و بهداشتی تبدیل شود.
چرا رنگ موم زنبور متفاوت است؟
مراحل تغییر رنگ موم اینگونه است:
- زنبورهای کارگر موم را میبافند، و معمولا بلافاصله زنبور ملکه در حفرههای آن تخم ریزی میکند.
- تخمها در مراحل دگردیسی تبدیل به لارو و شفیره میشوند و پس از مدتی متولد میشوند.
- نوزادان زنبور عسل در مرحلۀ شفیرگی بقایایی از خود به جای میگذارند. که پس از به دنیا آمدنشان در داخل سلول باقی میماند. وجود این پیله ها باعث میشود رنگ موم آرام آرام به قهوهای و مشکی تبدیل شود.
اگر زنبور داخل همین سلولها عسل ذخیره کند، با موم آن قابل مصرف نیست. زیرا در زمان خوردن بقایای زنبورها را به صورت کپسولهایی داخل دهان احساس میکنید و علاوه بر تغییر طعم خوش عسل قابل بلع نیستند.
تشخیص موم طبیعی در خانه:
- چگالی 0.96: یعنی موم طبیعی روی آب شناور میماند.
- غیر قابل حل در آب (آب گریز)
- وقتی آب شود کاملا مایع است نه اینکه چسبناک باشد.
- حلال ندارد.
ممکن است بشنویم که مومی که خریدهایم طبیعی نیست و ناخالصی دارد. اما نمیدانیم این ناخاصی چقدر است، 10% یا 60%؟ یا اینکه این ناخالصی چیست؟
برای تست خانگی ما 6 نمونه مختلف از موم طبیعی تا موم پارافینی را تهیه کردیم و آزمایشهای فیزیکی و نوری روی آنها انجام دادیم. نتایج این آزمایش خانگی به شرح زیر است:
- اگر شما شک دارید که آن موم طبیعی باشد، احتمالا حدستان درست است.
- اگر نمونه موم شما سفید است و درخشش خاصی دارد، احتمالا حاوی پارافین یا استرین است. (استرین از چربی حیوانی گرفته میشود و به عنوان ماده سفت کننده شمع از آن استفاده میشود)
- موم طبیعی زنبور در دمای اتاق نرم و قابل انعطاف است. به اندازه یک نخود موم را بین دو انگشت خود بگیرید و سعی کنید آن را با فشار انگشتانتان ورز دهید. موم طبیعی باید حس چسبندگی داشته باشد اگر از بین انگشتانتان سُر خورد، نشانه وجود پارافین است. اگر خورد شد نشانه وجود استرین است.
- شما میتوانید وجود پارافین را با استفاده از منبع نور سیاه تشخیص دهید. (نوری که در دیسکوها استفاده میشود و به دندانهای شما درخشش میدهد) پارافین زیر این نور میدرخشد در حالی که موم زنبور نمیدرخشد.
- نوک مداد را در نمونه موم خود فرو کنید، اگر تورفتگی ایجاد شود احتمالا حاوی پارافین است. سفتی موم فاکتور مهمی برای کیفیت است. هرچه موم سفتتر باشد کیفیت آن بهتر است.
- نمونههای خود را وکیوم کنید و داخل آب 40 درجه سانتیگراد بگذارید. موم طبیعی زنبور در این دما به شکل پلاستیکی درمیاید اما ذوب نمیشود.
- گلولهای از موم زنبور را در اتانول با چگالی 0.789 g/cm3 بیاندازید. اگر گلوله موم شما در اتانول غرق شد شما موم خوبی در دست دارید. اما اگر روی سطح شناور ماند قطعا پارافین است.
خرید موم عسل به دلیل خواصش پیشنهاد میشود:
خوام موم در بیماری پیرادندانآماس (تمیز کننده موثر دهان و دندان)
بسیاری از مردم به دنبال خرید موم عسل هستند. موم عسل میخرند و آن را میجوند. وقتی موم را میجوید گویی عناصر بیولوژیکی را همانند ویتامین A میخورید. ثابت شده که موم مانند یک تمیز کننده موثر برای دهان عمل میکند. تمیز کردن لثهها، دندانها و حذف پلاکها از دهان. جویدن موم عسل به کسانی توصیه میشود که از بیماری پیرادندانآماس یا خون ریزی لثه رنج میبرند. (بیماری پیرادندانآماس: بیماری بافتهای اطراف دندان، این بیماری عفونتی است در ناحیه لثهها و سایر نسوج نگهدارنده دندان)
خواص موم در پاکسازی مجاری تنفسی
در مطالعات دیگر نشان داده شده که جویدن موم عسل به پاکسازی مجاری تنفسی و مِری کمک میکند. بیماریهای زیادی مرتبط به مجاری تنفسی وجود دارد. هم بیماریهای ویروسی و هم میکروبی مانند برونشیت و ذات الریه. کسانی که عادت به جویدن موم دارند کمتر از این نوع بیماریها رنج میبرند. دلیلش این است که خواص آنتی باکتریالِ عسل و موم وارد بازیِ پاکسازی مجاری تنفسی میشوند. علاوه بر آن ایندو برای درمان سرماخوردگی هم مفید هستند. توصیه میشود که موم را 4 تا 6 ساعت مانند آدامس بجوید و سپس آن را دور بیاندازید. موم عسل نرم است و هیچگونه آسیبی نمیزند. پس میتوانید روزانه اینکار را انجام دهید.
خواص موم عسل برای موارد زیر را نیز بخوانید. توجه داشته باشید شواهد کافی در مورد میزان اثرگذاری موم عسل در موارد زیر وجود ندارد.
خواص موم در درمان بیماری شقاق (شکاف مقعد) و بواسیر
تحقیقات اخیر نشان میدهد که استفاده موضعی از ترکیب موم زنبور، عسل طبیعی و روغن زیتون در محل بیماری در درمان این بیماریها کمک کننده است. این ترکیب را به مدت 12 ساعت در محل بروز بگذارید. شاهد کاهش درد، خونریزی و خارشی که به دلیل فیشر مقعد و یا بیماری بواسیر ایجاد میشود خواهید بود.
خواص موم در بثورات پوشک
به پوستهریزی در محلهای تماس کهنه بچه با پوست کودک گفته میشود. تحقیقات نشان میدهد که بکار بردن ترکیب موم زنبور، عسل طبیعی و روغن زیتون در محل پوسته ریزی باعث کاهش علائم میشود. این کار را 4 بار در روز و مدت 7 روز انجام دهید تا شاهد نتیجه موثر آن باشید.
خواص موم در بیماری کچلی تغییر دهنده رنگ، کچلی کشاله ران و عفونت پوستی
عبارت است از عفونت قارچی پوست كه رنگ پوست مبتلا را تغییر میدهد. تحقیقات نشان میدهند استفاده از ترکیب موم زنبور، عسل طبیعی و روغن زیتون باعث بهبود بیماری میشود. از این ترکیب 4 بار در روز و به مدت 4 هفته استفاده کنید.
سایر خواص موم عسل
کاهش کلسترول، کاهش درد، بهبود زخم، درمان اسهال و درمان سکسکه. افرادی که از موم عسل استفاده کردهاند بر تاثیرات مثبت آن صحه میگذارند و اذعان دارند که جویدن موم توانسته ماهها و سالها بیماریها را از آنها دور نگه دارد.
آیا خرید موم عسل و مصرف آن برای همه امن است؟
طبق مقاله استاندارد کیفیت عسل توسط سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA)، موم زنبور را به عنوان افزودنی عمومی متفرقه امن میداند. موم عسل برای اکثر مردم به عنوان غذا، دارو و استعمال خارجی روی پوست بی ضرر است.
اطلاعات دقیقی در مورد امنیت مصرف موم عسل در زمان بارداری یا شیردهی در دسترس نیست، بهتر است جانب احتیاط را رعایت کنید.
میزان دوز مصرف موم عسل به چند عامل بستگی دارد: سن، سلامتی و برخی شرایط ویژه. در خصوص میزان مصرف موم دادههای علمی کافی وجود ندارد. توجه داشته باشید که مصرف محصولات طبیعی هر چقدر هم خوب باشد سوءمصرف آنها ممکن است خطرناک باشد. اگر از داروی حاوی موم زنبور استفاده میکنید، حتما با پزشک داروخانه یا سایر متخصصین در مورد میزان مصرف آن مشورت کنید. همچنین به دستورات حک شده روی دارو نیز توجه کنید.
آیا خرید موم عسل توصیه میشود؟
اغلب فروشندگان لبنیات و سوپر مارکتها عسل را به همراه موم عرضه میکنند. اما آیا عرضۀ عسل به این صورت نشانه طبیعی بودن آن است؟
تنها زمانی موم عسل قابل عرضه است که موم آن پس از بافته شدن بلافاصله جهت ذخیره عسل به کارگرفته شود و نه برای تخم گذاری ملکه. این هم زمانی اتفاق می افتد که یک جریان شدید شهد به داخل کندو سرازیر شود. در حالت طبیعی چند سال یک بار زنبوردارها به صحرایی برخورد میکنند که شهد فراوانی در آن وجود دارد. در سالهای عادی تعداد محدودی از قابهای بافته شده بلافاصله برای ذخیره عسل به کارگرفته میشود.
متأسفانه برخی افراد سودجو با تغذیه زنبورها به وسیلۀ محلول آب و شکر این شرایط را به صورت مصنوعی برای زنبورها فراهم میآورند و از این طریق اقدام به تولید انبوه موم عسل تغذیهای میکنند.
در نتیجه توصیه میکنیم در زمان خرید موم عسل از سلامت آن مطمئن شوید. ما نیز در تیم سفیدانه هر سال مقدار محدودی موم عسل را به دوستدارانِ آن عرضه کنیم و با توجه به مطالب گفته شده از عرضۀ همیشگی آن معذوریم.
خیلی ساده است، با خرید موم عسل هم موم خریدهاید و هم عسل. یکی از جذابترین محصولات سفیدانه است و از دسته خواص عسل خام بحساب می آید. شما میتوانید موم را به تنهایی تهیه نمایید. بدیهی است که داخل موم، عسل هم وجود دارد اما باید آن را با موم بخورید. اگر عضوی از خانواده شما به موم علاقه ندارد میتوانید این محصول را تهیه نمایید تا با یک تیر دو نشان بزنید. سفیدانه هر سال با توجه به جریان شهد ممکن است یکی از انواع عسل را با موم عرضه کند. تا کنون عسلهای گون، گون گز و زول با عرضه شدهاند. با توجه به تمام توضیحاتی که در مورد موم داده شد، این محصول هر سال به مقدار محدود قابل عرضه است.
به تمام چیزهایی که میتوان با موم درست کرد نگاهی بیاندازید. ببینید چگونه میتوان موم را جایگزین بسیاری از محصولات سمی تجاری کرد که هر روزه از آنها استفاده میکنید. موم زنبور به شما کمک میکند با ساخت محصولات مراقبت زیبایی و مراقبت از وسایل خانه پول زیادی را پسانداز کنید. ساخت صنایع دستی با موم وجود سموم در خانه شما را کاهش میدهد و مکان سالمتری برای خانواده شما فراهم میکند.
در ادامه میتوانید به خرید یک کیلو موم زنبور دهها کار دستی برای مصارف دارویی، مراقبت زیبایی و راحتی منزل خود بسازید. حتی به کمک موم زنبور و چند ماده اولیه دیگر میتوانید کارهای هنری انجام دهید. هر یک از موارد زیر را با مقداری بین 14 تا 60 گرم موم میتوانید انجام دهید.
تفاوت موم زنبور و پارافین
موم زنبور تنها موم طبیعی است. موم زنبور در آزمایشگاه با چیزی ترکیب نشده و در نتیجه عاری از هر گونه مواد شیمیایی است. موم زنبور ضد میکروب، ضد التهاب، ضد درد، آرامبخش و رطوبتدهنده است. هیچ موم دیگری بجز موم تربچه (مومی کمیاب و گیاهی) چنین خواصی ندارد.
پارافین چیست؟
پایه اصلی پارافین نفت است و از تصفیه فرآوردههای نفتی حاصل شده و تا 11 ترکیب سمی و شیمیایی مانند بنزن و تولوئن در خود دارد. سم دیزل مانند دود اگزوز آزاد میشود. لجن سیاهی که از 100% قدرت صنعت برای تغییر رنگ آن به سفید استفاده میشود که در این فرآیند دیاکسین سمی تولید میشود. سپس آکرولین، ماده شیمیایی سرطانزا، برای تبدیل لجن سیاه به لجن سفید اضافه میشود. نتیجه کار محصولی فوقالعاده سمی است.
این ماده نه تنها برای خوردن بلکه برای استفادههای تزئینی مانند شمعهای رایج در بازار هم مناسب نیست. اگر شما بدانید که چقدر شمعهای پارافینی سمی هستند بلافاصله آنها را کنار میگذارید و محیط خانه خود را آلوده نمیکنید.
وقتی از پارافین در محصولات زیبایی استفاده کنید هیدروکربنهای موجود در آن جذب پوست میشود. کبد و کلیههای شما وظیفه سم زدایی را به عهده دارند. (کبد خود را در حالی که از بالم لب با مارک ناشناخته برای لبهای ترک خورده استفاده میکنید تصور کنید). پارافین فاقد هرگونه خواصی است که موم زنبور در درمانهای گیاهی خانگی برای شما به ارمغان میآورد.
چرا موم زنبور به این اندازه عزیز است؟
زنبورهای ماده موم را توسط چهار جفت غده زیر شکمشان تولید میکنند. این غدهها فقط به مدت 6 روز در زنبورهای کارگر که 12 تا 18 روز عمر دارند در حداکثر بهرهوری فعال هستند. زنبورها باید 3.5 کیلوگرم عسل مصرف کنند تا 500 گرم موم تولید شود.
موم زنبور تنها مومی است که توسط طبیعت تولید میشود. مومهای گیاهی باید از برگها و میوههایی مانند تربچه یا کاندلیلا استخراج شوند. مومهای دیگری مانند موم سویا یا پارافین در فرایندهای شیمیایی سمی تولید شدهاند. موم زنبور مومی است که مستقیما از داخل کندو خارج میشود.
ماهها تحقیقات روی کاربردهای شگفتانگیز موم زنبور در طول تاریخ انجام شده است. از نقاشی گرفته تا مراسم خاکسپاری، از مراقبت سلامتی تا محصولات مراقبت خانه. موم زنبور عنصری جهانی است که زندگی ما را با آسایش و شیرینی همراه کرده است.
علم امروزی از تولید آزمایشگاهی موم زنبور عاجز است. در ازاء آن مواد سمی برای ما فراهم میکند که دقیقا شبیهسازی از کاربردهای موم زنبور است. اما این مواد ارزان هزینههای سنگینی به سلامتی ما، محیط زیست و متعاقبا به حساب بانکی ما تحمیل میکنند.
چرا موم زنبور گران و کمیاب است؟
احتمالا برای شما هم سوال پیش آمده که چرا موم زنبور گران است؟ بهتر است بدانید که زنبوردار فقط میتواند 1 تا 2 کیلوگرم موم اضافی از یک کندو برداشت کند. قبل از خرید موم عسل طبیعی خوب تحقیق کنید و از جای مطمئن خرید کنید.
کاربرد های موم زنبور عسل
علاوه بر خرید موم عسل خوراکی میتوانید با خرید موم طبیعی به اندازه 500 گرم یکی از موارد زیر را بسازید:
- 37 شمع وارمر
- 3 جفت شمع مخروطی برای میز ناهارخوری
- 16 تزئینی برای سال نو
- 20 دستور ساخت مرطوبکننده یا کره بدن متنوع
- 20 دستور ساخت مرهم گیاهی، بالم یا پماد
- 4 بلوک جامد برای پارچه ضد آب
- دئودورانت، عطر، مرطوب کننده دست، رژ لب، شامپو و صابون برای کل سال.
- 3 کیلوگرم لوسیون جامد برای هدیه دادن.
- یک نقاشی
- 6 بلوک جامد برای روانکاری پیچ و مهره و مراقبت از ابزار
- دهها تیوب برای پولیش چوب، جهت پولیش کف چوبی، مبلمان و در کمدها.
- 20 بطری محافظت از ظروف چوبی آشپزخانه (مخصوص ظروف خوراکی)
- 16 بطری پماد مو یا موم ریش برای نیاز دامادها
- 16 بطری موم پنجه برای محافظت از پنجه سگ خانگی
- 280 بالم لب
- 2 گرمکُن یا اجاق گاز اضطراری
- 20 کاج آتش زن
هنوز ادامه دارد…
- 16 بطری پولیش کفش، لباسهای چرم، نرم کننده بوت
- 18 قوطی روغن مته، پودر سیاه روان کننده، چرب کننده گلوله
- 55 تیوب بالم دست صخره نوردی برای باشگاههای محلی
- 12 شمش ارگانیک شخصیسازی شده برای اسنوبورد یا اسکی یا تخته موج سواری که هیچگونه پلی اتیل فلوئورو اتیلن در جهت آلودگی محیط زیست ندارد.
- 16 محافظ پارچهای برای غذا در آشپزخانه، جایگزینی برای لفافهای پلاستیکی یا کیسههای زیپدار.
- 72 لاک مُهر برای استفاده در کارت دعوت به عروسی، کارت تشکر، یا در معاملات
- 15 عدد مداد شمعی 28 گرمی با رنگ طبیعی برای سلامت کودکان شما
- 37 خمیر بازی 28 گرمی غیر سمی
- 3 پوند خاک رس غیر سمی برای مدلسازی.
- 100 ها تخم مرغ رنگی برای سال نو که میتوانید از موم مجددا استفاده کنید.
- 40 قوطی گریس پنبهای ارگانیک برای سازی مثل شیپور، ساکسیفون یا قرهنی.
- 12 موم جامد برای سوزن نخ و جلوگیری از خطر فرو رفتن سوزن در دست.